Związek Banków Polskich to stosunkowo mało znana organizacja, której działalność ma jednak naprawdę istotne znaczenie zarówno z perspektywy określonych dziedzin życia gospodarczego, jak też z punktu widzenia sporej części klientów.
Warto zdawać sobie sprawę z faktu, że integralnym elementem Związku Banków Polskich jest system Bankowy Rejestr, będący kolejną bazą gromadzą informacje kredytowe zarówno na temat osób indywidualnych, jak też osób prawnych (firm).
Oznacza to, że ewentualny wpis w rejestrze prowadzonym przez Związek Banków Polskich może skutecznie stanąć na przeszkodzie do uzyskania na przykład kredytu hipotecznego.
System Bankowy Rejestr: czym jest i jak działa?
System Bankowy Rejestr stanowi wysoce specyficzną bazę danych kredytowych.
Pod względem mechanizmu działania ten system najbardziej przypomina chyba Biuro Informacji Kredytowej, jednak pomimo to istnieją naprawdę istotne różnice pomiędzy tymi dwiema bazami.
Przede wszystkim, jak doskonale wiadomo Biuro Informacji Kredytowej współpracuje nie tylko z bankami, lecz również chociażby z wieloma instytucjami pożyczkowymi.
Oznacza to, że negatywny wpis w BIK na nasz temat może znaleźć się również z tytułu niespłacenia lub zaległości w spłacie chwilówki na raty.
Kolejny istotny czynnik wyróżniający BIK- a zarazem kolejna ważna różnica – to kwestia tego, że Biuro Informacji Kredytowej gromadzi nie tylko negatywne, lecz również pozytywne informacje kredytowe.
W porównaniu do BIK-u mechanizm działania systemu Bankowy Rejestr prezentuje się jako jeszcze bardziej uproszczony.
Przede wszystkim, rejestr ten z definicji gromadzi wyłącznie dane przekazywane przez podmioty posiadające status instytucji bankowych.
Kolejna ważna różnica to fakt, że system Bankowy Rejestr gromadzi wyłącznie dane o charakterze negatywnym.
Na samej witrynie tej bazy znajdziemy informację o następującym brzmieniu:
“Za pośrednictwem Systemu BR Banki wymieniają się informacjami o Klientach, których zobowiązania zostały zakwalifikowane – zgodnie z rozporządzeniem MF z dnia 10 grudnia 2003 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków – do należności „wątpliwych” bądź „straconych”.
Z powyższego cytatu w sposób jasny wynika, iż system Bankowy Rejestr zajmuje się gromadzeniem, przetwarzaniem oraz udostępnianiem wyłącznie informacji negatywnych.
Czym są należności “wątpliwe” oraz należności “stracone” według Bankowego Rejestru ZBP?
Szczegółowe dystynkcje prawne dotyczące definicji “należności wątpliwych” oraz “należności utraconych” są dosyć skomplikowane.
Według najprostszego schematu można jednak stwierdzić, że do należności wątpliwych banki zaliczają zaległości, które:
1. Są przeterminowane o więcej, niż 3 miesiące lecz nie więcej, niż 6 miesięcy
W przypadku należności utraconych mówimy natomiast o zadłużeniu:
1. Przeterminowanym o więcej, niż 6 miesięcy
2. Zaległości dłużnika znajdującego się w stanie upadłości (konsumenckiej lub gospodarczej)
W praktyce różnica pomiędzy dwoma wymienionymi rodzajami zaległości sprowadza się przede wszystkim do przewidywań banku odnośnie możliwości ich ściągnięcia.
W przypadku należności wątpliwych uznaje się, iż mogą one jeszcze zostać uregulowane przez dłużnika.
W odniesieniu natomiast do należności utraconych mówi się o “uwiarygodnieniu częściowej lub całkowitej nieściągalności zadłużenia”.
Oba rodzaje zaległości mogą jednak stanowić przyczynę wpisu danych konsumenta lub firmy do bazy systemu Bankowy Rejestr.
Konsekwencje wpisu do BR przy Związku Banków Polskich
Przede wszystkim należy zaznaczyć, że system Bankowy Rejestr współpracuje z Biurem Informacji Gospodarczej Info Monitor, przekazując do tego ostatniego dane na temat osób fizycznych oraz firm.
Jednocześnie warto pamiętać, że BIG Info Monitor jest bazą ściśle współpracującą z Biurem Informacji Kredytowej (BIK posiada ogromną większość udziałów w BIG Info Monitor).
Co ten fakt oznacza dla klienta?
Pomimo, że czysto teoretycznie system Bankowy Rejestr stanowi bazę niejako “służebną” w stosunku wyłącznie do sektora bankowego, to jednak w praktyce dane gromadzone przez BR z dużą dozą prawdopodobieństwa znajdą się również w bazach BIG Info Monitor (współpraca bezpośrednia) oraz BIK (współpraca pośrednia).
Oznacza to de facto, że ewentualny wpis do Bankowego Rejestru może być widoczny nie tylko dla banków, lecz również na przykład dla instytucji pożyczkowej, o ile tylko ta ostatnia sprawdza rejestry BIK lub BIG Info Monitor.
W ten sposób, negatywna informacja na nasz temat wpisana do Bankowego Rejestru może okazać się przeszkodą również na drodze do uzyskania pożyczki pozabankowej.
Negatywna informacja w BR może zostać zamieszczona w sytuacji kiedy:
- Całkowita kwota zaległości wynosi co najmniej 200 zł w przypadku osób fizycznych oraz co najmniej 500 zł w przypadku firm
- Zaległość jest przeterminowana o co najmniej 60 dni
Jak sprawdzić swoje dane w BR oraz jak usunąć wpis?
System Bankowy Rejestr okazuje się również bazą wysoce specyficzną by nie powiedzieć “archaiczną” jeżeli chodzi o udzielanie informacji konsumentom.
Jesteśmy już przyzwyczajeni do tego, że dane na nasz temat z różnych baz możemy pobrać online. Takie usługi oferuje zarówno BIK, jak i BIG Info Monitor czy też inne Biura Informacji Gospodarczej.
W odniesieniu jednak do systemu Bankowy Rejestr czeka nas jednak dosyć niemiła “niespodzianka”.
Sprawdzenie naszych jest co prawda dostępne w sposób bezpłatny raz na 6 miesięcy, jednak w tym celu musimy wypełnić specjalny formularz a następnie… wysłać go listownie na następujący adres:
Związek Banków Polskich, Biuro Obsługi Klienta, ul. Postępu 17 A, 02-676 Warszawa.
Po realizacji takiej procedury pozostaje nam czekać, na udostępnienie danych przez system Bankowy Rejestr.
Kolejną problematyczną oraz dosyć trudną w interpretacji kwestię stanowi usunięcie wpisu na nasze dane w bazie Bankowy Rejestr.
Aby było to możliwe, musimy przede wszystkim dokonać całkowitej spłaty zadłużenia, a następnie skierować do banku będącego wierzycielem prośbę o wykreślenie negatywnego wpisu.
Co jednak bardzo ważne, bank może lecz nie musi przychylić się do takiej prośby. Problem polega więc na współpracy pomiędzy BR a BIG Info Monitor.
Tak naprawdę trudno bowiem określić, co dokładnie stanie się z widocznością naszych danych w BIG Info Monitor oraz BIK w sytuacji, kiedy bank, pomimo spłaty zadłużenia, odmówi wykreślenia wpisu z systemu Bankowy Rejestr.
Czysto teoretycznie w takiej sytuacji negatywny wpis na temat aktywnego zadłużenia powinien zostać usunięty zarówno z BIK, jak i BIG Info Monitor oraz zamieniony na wpis o tym, że zdarzało się nam zalegać ze spłatą zobowiązania, jednak zadłużenie zostało już uregulowane.
Jednak kwestia ta nie wydaje się do końca jasna.
Na zakończenie tematu Związku Banków Polskich
Na podstawie zamieszczonych powyżej informacji widać, że prowadzony w ramach Związku Banków Polskich system Bankowy Rejestr stanowi bazę wysoce kłopotliwą dla klientów i to więcej niż z jednego powodu.
Nie do końca również wiadomo, jaką dokładnie istotną funkcję ma spełniać BR skoro jego zadania w dużej mierze pokrywają się z zakresem kompetencji Biura Informacji Kredytowej zaś sam system BR tak czy inaczej przekazuje dane do współpracującego z BIK-iem Biura Informacji Gospodarczej Info Monitor.
